پزشکی قانونی یا دادپزشک
پزشکی قانونی یا دادپزشک مرجعی صاحب صلاحیت برای اظهار نظر پزشکی حقوقی در دادگاهها است.
در ایران پزشکی قانونی سازمانی است وابسته به قوه قضائیه که به منظور کارشناسی در امور پزشکی که نظریات آن برای مراجع قضائی و سایر دستگاههای دولتی مستند باشد و بررسی و تحقیق در امور پزشکی قانونی در پیشگیری از وقوع جرم تشکیل شدهاست. رئیس این سازمان از سوی رئیس قوه قضائیه از میان پزشکان واجد صلاحیت تعیین میشود. سازمان هزینههای مقرر خدمات پزشکی قانونی را اخذ و به حساب در آمد عمومی کشور واریز مینماید.
وظیفهها
وظیفههای اصلی دادپزشک عبارتند از:
یک دادپزشک باید با جزئیات موارد زیر به صورت تخصصی آشنا باشد: کلیات پزشک و قانون، مرگشناسی[۳]، مرگهای ناگهانی طبیعی در بالغین و کودکان، شکنجه و مرگ در زندان، تشخیص هویت، تروماتولوژی (ضرب و جرح)، سلاح گرم و انفجارات، خفگیها، غرقشدگیها، تروماهای حرارتی (سوختگی، سرمازدگی، گرمازدگی)، برقگرفتگی و صاعقهزدگی، حاملگی و سقط جنین، نوزادکشی، کودکآزاری، مسائل جنسی در پزشکی قانونی، کلیات سمشناسی، الکلها، داروهای مخدر و توهمزا، آفتکشها، سموم گازی و سموم دارویی.
پزشکی قانونی به شکل نوین آن در ایران از حدود نه دهه پیش به صورت ادارهای وابسته به وزارت دادگستری فعالیت خود را آغاز کرد. با توسعه روشهای کشف جرم و افزایش نیاز مجامع قضایی به خدمات پزشکی قانونی به اداره کل تبدیل شد و در سال ۱۳۷۲ با تصویب مجلس شورای اسلامی، سازمان پزشکی قانونی کشور به عنوان سازمانی مستقل و زیر نظر رئیس قوه قضائیه تأسیس شد.[۵]